به گزارش پایگاه خبری آفتاب ری به نقل از رویداد، "،تحریم" کلید واژه ای است که درطول سال های مدید، به جامعه ایران ویژگی هایی خاص بخشیده وهمواره مردم را در زندگی شان همراهی کرده است. از میان پسوندهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی شاید ملموس ترین وتأثیرگذارترین این بحران ها، مسائل اقتصادی ومعاش مردم بوده است. اگرچه تحریم ها ازابتدای خود که با تسخیر لانه جاسوسی همراه بود، خصلتی سیاسی داشته و سیاستمداران ایرانی را به راه حل های سیاسی راهنمایی کرده است اما اقدامات نامناسب داخلی این مسائل را گاه به بحران هایی حقیقتا اقتصادی درداخل تبدیل کرده است. سیاست های اقتصادی مختلف درطول این سال ها به گونه ای متفاوت عمل کرده است که نمی توان واژه "عادت" را به این همراه اقتصادی متصل کرد. اگرچه گاه اتخاذ سیاست های رفاهی و برخی سیاسی کاری ها مردم را از آنچه برحقیقت احوالات اقتصادی جامعه می گذرد مستثنی کرده اما تحمیل این تحریم ها در دوره اخیر به گونه ای بوده که دیگر نمی توان آن را به امری پنهان درلایه های زندگی مردم تبدیل کرد. اگرچه تأثیر تحریم ها بر تغییر سیاست های ایران همواره از سوی موسسات تحقیقاتی و روسای کشورهای معاند تکذیب شده، اما تأثیر روانی این تحریم ها بیش از هر چیز بر تغییر روند تحولات اقتصاد داخلی بر اثر سواستفاده سودجویان روندی موثر داشته است. "مرکز تحقیقات کنگره آمریکا" در گزارشی به قلم «کنت کتزمن»، کارشناس امور خاورمیانه، از میان اقدامات اقتصادی ایران در واکنش به تحریم‌ها، به طور مجزا به بررسی طرح هدفمندی یارانه‌ها، و استفاده از شرکت‌های «جایگزین» در بخش انرژی می‌پردازد و در کنار این موارد حضور کمابیش پیوسته شرکت‌های معتبر خارجی در ایران را از عوامل بی‌اثر شدن تحریم‌ها علیه ایران می‌داند. با این وجود اکنون فشارهای اقتصادی به گونه ای عمل می کند که تبدیل به امری ملموس در زندگی مردم شده و در مصرف جزئی ترین کالاها نیز خود را نمایان می کند. اما آیا وقوع این مسئله ناشی از تأثیر تحریم ها بر اقتصاد جامعه است؟ آیا ما دربحرانی ترین شرایط تاریخ انقلاب به سر می بریم یا بحران هایی از این سخت تر را پشت سر گذاشته ایم؟ اگرچه ما تجربه ای چون تحمل سخت های جنگ تحمیلی و تحریم های شدید آن دوران را درکارنامه انقلاب می بینیم اما تشدید تحریم های برخواسته ازعداوت دشمنان انقلاب اسلامی نشان می دهد که افزایش تحریم ها هیچ زمانی به این شدت نبوده است.بااین وجود همانطور که رهبر معظم انقلاب در جمع کارآفرینان فرمودند: " تحریم براى ما جدید نیست، ما سى سال است در تحریمیم. همه‌ى این کارهائى که شده است، همه‌ى این حرکت عظیم ملت ایران، در فضاى تحریم انجام گرفته؛ بنابراین کارى نمیتوانند بکنند." دور زدن تحریم ها، وظیفه ای چون ایجاد کار،تولید و کارآفرینی،اصلاح الگوی مصرف، جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی از جمله موضوعاتی بوده که در طول این سال ها همواره به عنوان عاملی موثر عمل کرده و مانع تحمیل بار گران تحریم ها بر ایران شده است. می دانیم که یک اقتصاد پرهرج ومرج همواره آبستن بحران هاست. اگرچه ما در گذشته نیزبا شرایطی نامناسب روبه رو بوده ایم اما شرایط اجتماعی برآمده ازآن امری بیشتر قابل پذیرش بود. جنگ و افزایش همبستگی اجتماعی میان مردم همواره عاملی بوده که تأثیر بحران بر افزایش شکاف بین مردم را کاهش می داد و از شکل گیری بحرانهای اجتماعی و سیاسی می کاست. اما در حال حاضر افزایش بحران ها و تأثیر روزافزون آن برزندگی معیشتی مردم از چه جهت است؟ این بحران ها برطبق کدام انگاره یا کدام مکانیسم تولید می شوند؟ رویکرد کنونی مردم به این شرایط چگونه است؟ اگر درگذشته شرایطی سخت تر از این را پشت سر گذاشته ایم علت اصلی آن چه بوده است؟ اکنون ما در شرایط جنگ سخت ونظامی به سر نمی بریم. اگرچه مبانی فکری و اعتقادی مردم کشورمان لایه هایی پنهان از جنگ نرم با دشمنان را رقم زده و براثر تجاوز آن ها به خط مقدم ایران، یعنی کشورهای مسلمان همسایه، همواره درحال آماده باش نظامی به سر می بریم اما جنگ در معنای گذشته آن دیگر عاملی نیست که همبستگی اجتماعی مردم را افزایش دهد. اگرچه فرهنگ باقی مانده از گنج جنگ هنوز هم به عنوان عاملی موثر عمل می کند. درحال حاضر باید پرسید که کدام نیروی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی جایگزین شکاف های اجتماعی برآمده از بحران های اقتصادی شده است؟ درطول یک سال گذشته بازار داخلی ایران نوسانات شدید از تحول قیمت ها را تجربه کرده است. براین اساس رویه ای از این قرار تعریف شده است که با خلأ بازار نسبت به کالایی خاص در طول چند ماه نوسان و افزایش قیمت نسبت به آن کالا را به همراه داشته ایم. گویا دست اندرکاران تولید و واردات داخلی عامل و زمینه افزایش قیمت و از طرفی حذف واکنش های آشکاراجتماعی را از این طریق حل کرده اند. چگونه باید از این مشکل خارج شده؟ تا چه زمانی نیروها و عوامل فرهنگی و سیاسی کشورتوان مقابله با چنین شرایطی را خواهند داشت؟ نقطه ثقل تحریم ها برای ایجاد هرج و مرج چه شرایطی است؟ و بحران های زاییده این تحریم ها ازکجا سربرمی آورد؟ نظام اقتصادی ایران از سال های قبل از انقلاب تاکنون همواره دو سیستم بازار و دولت را در خود تجربه کرده است. ویژگی اصلی بازار همواره تبعیت از میزان عرضه و تقاضا و ازسوی دیگر بینش سنتی برخواسته از نظام فکری ایران بوده است. ازطرفی دولت با تأسیس نهادهای جدید، روند توسعه اقتصادی کشور رادرقالب ایجاد نظام برنامه محوردنبال کرده که هرکدام دربردارنده مزایا ومعایبی بوده اند. قدرت سیاسی دولت همواره عاملی تحریک کننده در تسلط بر بازار را فراهم ساخته اما هیچگاه موجب تفوق یکی بردیگری نشده و موجبات حرکت موازی آن ها درکنار هم را رقم زده است. ناتوانی درعدم تنظیم بازار توسط دولت و برآورده ساختن نیازهای مردم در طول این سال هاو براین اساس بالا و پایین شدن نرخ ارز، سکه، طلا و ... براثرنداشتن نظام واحداقتصادی شکل گرفته اند. درطول یک سال گذشته نیز اگرچه تأثیر تحریم های برخواسته ازکینه وعداوت دشمنان ایران برکسی پوشیده نیست، اما دوگانه نظام اقتصادی ایران در این زمینه نقشی موثر ایفا کرده است. محول کردن نقش دولت به بازار، بازار به دولت و شکل گیری دست های پنهان اقتصادی برشرایط حاضر، بیش از آنکه مانند گذشته فعالیت اقتصادی این دو نهاد را درکنار یکدیگر تعریف کند، موجبات شکل گیری هرج ومرج اقتصادی را رقم زده است. اقتصاد پرهرج ومرج مستعد تولید انواع مشکلات ومسائل اجتماعی است. کیفیت خانواده ایرانی با تمام ویژگی های خاص آن، ازدواج جوانان، پرورش نسل دینی ، تداوم انقلاب فرهنگی و بسیاری موضوعات دیگرهمواره مورد توجه مسئولان کشور قرار داشته تا همبستگی اجتماعی میان مردم افزایش یادب. اما شرایط اقتصادی فعلی تأثیر بسزایی در روند این اهداف را دنبال می کند. اقتصاددر حال تأثیرگذاری بر فرهنگ، نحوه جامعه پذیری و سیاست های داخلی است و برنامه ریزی یک جانبه در این حوزه موثر واقع نخواهد شد. حال جای این سوال است که با تمام تلاش متفکران وصاحبنظران درحوزه اقتصاد، براستی این بحران ها برطبق کدام انگاره یا مکانیسم تولید می شوند؟