به گزارش پایگاه خبری آفتاب ری، به نقل از تارود؛ همیشه نام جوانان ایرانی در صف افتخارات مختلف جهانی از علمی و فرهنگی گرفته تا ورزشی و هنری در دنیا و کشورمان می درخشد. جوانانی که با همه تلاش و سعی خود می خواهند نام ایران و ایرانی را برای همیشه زنده نگه دارند. در این بین نمی توان همت و تلاش جوانان دیروز و امروز دماوندی را هم نادیده گرفت. از جمله همین جوانان دیروز دماوندی که امروز از اساتید برجسته در رشته گیاه شناسی می باشد باید به دکتر ولی الله مظفریان اشاره کرد که دوران کودکی و نوجوانی خود را در همین کوچه پس کوچه های شهرمان گذرانده و بعد از گرفتن دیپلم و برای طی دوران دانشگاهی خود وارد تهران شد و در حال حاضر دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور می باشد و علاوه بر کار وظیفه تحقیقاتی در دانشگاههای مختلف کشور از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی و واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی به تدریس برای دانشجویان دوره های کارشناسی ارشد و دکترا اشتغال دارد. به تازگی ودر مراسم((آیین کتاب سال جمهوری اسلامی ایران)) کتاب این محقق برجسته کشور با عنوان ((شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران)) به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۲ انتخاب و توسط ریاست محترم جمهور جناب آقای دکتر روحانی تقدیر شد.     وی صحبت های خود را اینگونه آغاز کرد؛ بعد از فارغ التحصیل شدن در باغ گیاه شناسی ملی ایران آغاز به کار کردم و باغ گیاه شناسی ملی ایران بعد از انقلاب در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع ادغام شد. در سال ۱۳۶۲عضو هیات علمی باغ گیاه شناسی ملی شدم و هم اکنون دانشیار پژوهش در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور هستم.اولین کتابی که به زبان انگلیسی نوشتم کتاب شناخت گیاهان تیره چتریان در ایران است که براساس آن عضو هیات علمی شده ام. در طی این سالها و به عنوان گیاه شناس، ایران را قدم به قدم و شهر به شهر و هر جا که رویشی وجود داشت زیر پا گذاشتم و کارهای متعددی را در ارتباط با گیاه شناسی انجام داده ام. در این میان و از سال ۵۷ تا حال حدود ۵۵ هزار نمونه گیاهی از مناطق مختلف را جمع آوری کرده ام که جمع آوری آنها اگرچه مهم است ولی نام گذاری و شناخت آنها مهمتر است و با تدریس در دانشگاه در سال ۷۳ موفق به نشر کتاب «رده بندی گیاهی» در دو جلد که هم اکنون یکی از کتب درسی گیاه شناسی دانشگاه ها است، شدم. بعد از انتشار این کتاب، برای اولین بار کتاب دیگری تحت عنوان « فرهنگ نام های گیاهان ایران» که در آن ۸ هزار گونه گیاهان ایران وجود دارد را نوشته و نام فارسی برای آنها پیشنهاد کردم. این کتابی است که درواقع برای همه گیاه شناسان یک منبع ارجاعی می باشد و به عنوان یک چک لیست از نام های گیاهان ایران که به زبان لاتینی، انگلیسی و فارسی نوشته شده است. در این کتاب برایبعضی از گیاهان که نام فارسی نداشتند، نام فارسی پیشنهاد کردم. اغلب مقالاتی هم که امروزه در مورد گیاه شناسی نوشته می شود به نوعی از این کتاب الهام می گیرند. در کنار تیره چتریان، تیره کمپوزیته ی افتاب گردان یا کاسنی را نیز کار کرده ام، دراین بین بیشتر به فکر کاربردی کردن گیاه شناسی بوده ام چون گیاه شناسی محض، ارتباط به کاربردی ها ندارد. اگر فرهنگ نام ها نوشته شد بیشتر برای کاربردی کردن این گیاهان بوده است.     انتشار کتاب « درختان و درختچه های ایران» هم اقدام دیگری بود که در این کتاب قریب ۹۵۰ گونه درخت و درختچه اعم از خودروی و کاشته شده ثبت ومنتشر شده است و به عبارتی گنجینه ای با ارزش از گیاهان و درختچه های ایران است. فرهنگ اصطلاحات گیاه شناسی که حاصل ۲۵ سال از عمر بنده بوده به زبان های لاتینی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی و فارسی نگارش یافته است. به علاوه ایشان تالیفات دیگری از جمله فلورهای رنگی استان های خوزستان، یزد و ایلام و فلورهای فارسی قبیله های تیره آفتابگردان را منتشر کرده و کتاب های چندی نیز در دست انتشار و تالیف دارد. او در ارتباط با گیاهان ایران این گونه توضیح داد که در ایران ۸ هزار گونه گیاه داریم، می توان گفت هر گونه یک مخلوق است. مثلا جو یک مخلوق است، گندم یک مخلوق. در ایران قریب به ۱۰ نوع مختلف گندم یا جو داریم که یک نوع از آن کاشته می شود و بقیه به صورت خودرو رویش پیدا می کند و یا ۸۰۰ نوع گون داریم که از این تعداد ۳۷۰ نوع فقط ایرانی هستند. ایران از نظر رویش گیاهی، کشوری غنی و متنوع است که بخش جنگلهای شمال، جنگلهای گرمسیری ناحیه جنوبی، کناره های دریای عمان و خلیج فارس و پهنه مرکزی ایران که هر کدام از اینها یک رویشگاه ویژه است و تعدادی از گونه گیاهی در آنجارشد می کند. ارتفاعات متعدد در استان های آذربایجان، خراسان، تهران یا البرز، کردستان، کرمان از رویشگاه های متنوع گیاهان ایران هستند. یعنی وقتی وارد یک دامنه کوهستانی می شوید مخلوقات متعددی را می بینید که هر کدام از آنها یک گونه اند. از این ۸ هزار گونه قریب به ۲ هزار گونه از این گیاهان انحصاری ایران هستند یعنی در هیچ جای دنیا رویش پیدا نمی کنند که یک ارزش فوق العاده دارد. مثل گیاه کزل که در اطراف دریاچه تار دماوند می روید و یا خار یخچالی که در ارتفاعات کوه ماز می روید و انحصاری این منطقه است و در هیچ جای دیگری رویش ندارد و یا گیاهانی به نام عروس سنگ که بیشتر در شیبهای تند صخره ای و سنگها به خصوص در ارتفاعات زاگرس رویش پیدا می کند. ۶ هزار گونه دیگر این گیاهان نیز با دیگر استان های ایران و یا بعضی از کشورهای مجاور ایران مشترک هستند. در ضمن تعدادی از گونه های کاشته شده در ایران نیز به منظور استفاده های گیاهان زینتی به ایران وارد شده اند که بیشتر از جنوب شرق آسیا و کشورهایی چون چین، کره و ژاپن هستند و توانسته اند از نظر عمومی با آب و هوای ایران تطابق پیدا کنند. دکتر مظفریان در ادامه گفت: یکی از مهمترین و به روز ترین کتاب هایی که ارزش کار گیاه شناسی را داراست و به طور روزمره با آن سروکار داریم (Flora Iranica) است که اولین جلد آن در سال ۱۹۶۳ نوشته شده و هم اکنون ۱۷۶ جلد از این کتاب ها را داریم که به زبان لاتینی نوشته شده اند و گیاهان را با آن شناسایی می کنیم. اگر اکنون دانشی داریم برگرفته از دانش های گیاه شناسان قبلی و تطبیق آن با دانش خود و رفتن به طبیعت، جمع آوری نمونه ها و بازشناسی نمونه ها و نام گذاری تعدادی از آن نمونه هاست. برای مثال حدود ۸۰ گونه گیاهی در سه جنس جدید نیز توسط اینجانب شناسایی و معرفی شده است. در سال های اخیر جنس های گیاهی را معرفی کرده ایم که در نوع خود منحصر به فرد بوده است. برای دستیابی به تجربیات مختلف باید به مسافرت های تحقیقاتی پرداخت. در تمام دوران کسانی که در واقع نامی از خود به جای گذاشته اند، زحمات بسیاری کشیده اند. اگر امروز می گویم ۵۵ هزار نمونه جمع آوری کرده ام مدتهای زیادی از خانواده خود دور بوده ام، این ها نشان دهنده این امر است که باید به طور مداوم با کار و تلاش درگیر بود. هر انسانی برای کار، اول باید تحصیل کند و با زبان های زنده دنیا آشنایی داشته باشد. امروزه اگرچه وسایل ارتباط جمعی مهم است ولی داشتن مطالعه زیاد بسیار مهمتر است تا بتوان به دانش دسترسی پیدا کرد و از این وسایل هم استفاده کرد.کتاب خواندن جزء لوازم اولیه زندگی است و همین طور مسلط بودن به زبان روز دنیا. در بین سال های ۱۳-۱۳۱۲ دانشجویان می بایست زبان فرانسه می آموختند که افراد مهمی در ایران به این زبان مسلط بودند. امروزه زبان روز انگلیسی است و به منظور تسلط بر علوم باید به این زبان تسلط کامل داشت.

• در مورد پیشرفت دماوند به خصوص در زمینه کشاورزی و گیاه شناسی چه نظراتی دارید؟

دماوند یک جایگاه نزدیک به مرکز ایران است وحدود ۵۰ کیلومتر با تهران فاصله دارد. و افرادی که از شهرستان برای کار وارد تهران می شوند، به علت خستگی راه کمتر فرصت مطالعه را پیدا می کنند و جز به کار به موضوع دیگری نمی اندیشند. لازمه تحصیل و کسب دانش تمرکز ذهنی داشتن است و باید به صورت متمرکز و مستمر به کسب تحصیل پرداخت. در مورد کشاورزی شهر دماوند باید گفت به دلیل افزایش جمعیت بسیاری از نقاطی که در گذشته در دماوند کار کشاورزی در آن انجام می شد امروز تبدیل به ویلاها و ساختمان های مختلف شده است. بسیاری از محصولات کشاورزی که منحصر به دماوند بود امروز دیگر وجود ندارد. به عنوان مثال در گذشته سیبی در دماوند تولید می شد به نام سیب مُشکی که در فصل پاییز چیدن آن آغاز می شد و عطر آن سبب معروفیت این نمونه از سیب شده است. البته بعضی از ارقام زراعی گذشته هم شاید هنوز وجود داشته باشد که به کشاورزان و مردم شهر دماوند توصیه می شود که در حفاظت از آنها کوشش نمایند. نعمات بسیاری در دماوند وجود دارد که با افزودن دانش خود باید آن را حفظ و به درستی به آن پایبند باشیم و قدر آن را بدانیم.

• آیا هنوز نقاط ناشناخته در ایران وجود دارد؟

دکتر اینگونه پاسخ داد که اگر اکنون می گویم ۵۵ هزار نمونه گیاه از نقاط مختلف ایران را جمع آوری کرده ام یعنی به خیلی از نقاط دور افتاده دست یافته ایم. مناطقی که به تنهایی و پیاده برای یافتن این گونه ها عازم می شدم مانندکوه تفتان، شیرکوه، سهند، سبلان و قله های متعدد دیگر که این سفرها با وسایل نه چندان پیشرفته انجام می شد. در زمینه گیاه شناسی، برای تمام طرح های جامع کشاورزی که در ایران اجرا شده و مطالعات جامع کشاورزی در ارتباط با مرتع، تعیین ظرفیت مرتع و شناخت گونه های گیاهی کارا، مطالعات مختلفی انجام داده ایم. در تمام دوران کاری هیچ ماموریتی به عنوان وظیفه اداری به ما محول نشده است و در واقع تمام این تحقیقات و شناسایی گونه ها به پیشنهاد خودمان انجام شده اند. از فرصت ها باید به طور سنجیده استفاده کرد ولی مطمئنا نقاط دور افتاده ای وجود دارد که هنوز به آنها دست نیافته ایم.

• روند کشاورزی در ایران به چه سمتی پیش می رود؟

مسائل اقتصادی و اجتماعی در ایران خیلی پیچیده و بغرنج است. افزایش جمعیت خود به یک مسئله پیچیده در کشور تبدیل شده است. در ایران دشت ها و مناطقی داشتیم که طی سالها بکر بوده اند و کسی به آن دسترسی نداشت در حالی که این اراضی دارای آب زیرزمینی بوده اند و ما بدون توجه به ارزش نهفته ی آن، آنها را استخراج کرده ایم. امروزه بسیاری از رودخانه ها آلوده شده اند،آن هم به علت پسماندها و زباله های شهری است. چشمه های زلالی که محل تاخت و تاز گله های کم بازده شده اند. اینها همه مشکلات و معضلات است. سدها با آب های آلوده آمیخته شده اند و دشتها به نوعی تخلیه شده اند. بحث دیگر مفهوم غلط خودکفایی در ایران است. خودکفایی با رشد یک محصول امکان پذیر نیست انسان موظف است براساس توان طبیعی از محیط خود استفاده کند. مثلا محیط طبیعی کوه دماوند مرتع است. محیط طبیعی دشت مغان کشاورزی است و همین طور دشت خوزستان، در این دشت محصولی چون نی شکر تولید می شود که برداشت این محصول در شهری چون دماوند ممکن نیست یا در آذربایجان و دشت مغان گندم برداشت می شود. همین طور در بلوچستان که یونجه و مرکبات حرف اول را می زند. بلوچستان ظرفیت تولید ۷ برابر بیشتر محصول یونجه در مقایسه با شهر دماوند و یا همدان را دارد. وقتی می گوییم خودکفایی یعنی به مزیان پتانسیل و ظرفیت هر شهر و مکانی باید محصول برداشت کرد. مفهوم غلط استفاده از پتانسیل و انرژی موجود باعث شده که بسیاری از دشتهای ما در حال فرونشست باشند که این موضوع یک بحث علمی است. حفره های زیرزمینی که از آب پر بود، اکنون خالی شده اندو این امر خطر فرونشست زمین ها را دربردارد، یعنی اتفاقاتی که در دورانهای طولانی زمین شناسی افتاده و این یعنی ایجاد گسل ها، دره ها و کوه ها.

• چه پیامی به مردم دماوند دارید؟

پیام من به همه فرزندان ایران عشق به تحصیل و به دست آوردن علم است. اگر دنیا امروز به ما حکومت می کند و ما به نوعی مصرف کننده بسیاری از وسایل تکنیکی چون کامپیوتر، تلویزیون و … که به ظاهر از آنها استفاده می کنیم هستیم، این امر حاصل دستاوردهای علمی دیگر کشورهاست. در واقع ما مصرف کننده کالاهای کره ای، چینی ودیگر کشورها شده ایم. ما زمانی می توانیم موجودیت خود را اعلام کنیم که در مجامع علمی حضور داشته باشیم و این عدم حضور یعنی مصرف کننده کالاهای آنها که هر چه ثروت داشته باشیم برای سایر کشورها است. بنابراین آموختن و یاد گرفتن و در عین حال یاددادن به دیگران را فراموش نکنیم. انتهای پیام/م