به گزارش شبکه خبری تهران‌نیوز، بر اساس بررسی‌های صورت گرفته روند رشد جمعیت طی سال‌های گذشته روند نزولی داشته و در حال حاضر کاهش جمعیتی یکی از معضلات اصلی کشور به شمار می‌رود و این بر نابسامانی اقتصادی نیز تأثیر منفی دارد.
در مقابل هر کشوری دارای نیروی جوان و مولد بوده موفق شده از پایه‌های اساسی قدرت و رشد اقتصادی ـ اجتماعی آن کشور محسوب شده، در حالی که متأسفانه روند رشد جمعیت و درصد موالید در ایران از سال ۱۳۴۵ تا ۱۴۰۰ روند نزولی را نشان می‌دهد.
زوجینی که خیلی تمایلی به فرزندآوری ندارند اینطور وانمود می‌کنند که نخست نگران تأمین آینده فرزندانشان هستند و دوم اینکه تعداد فرزندان کافی دارند و نیازمند فرزندان دیگری نیستند، به طوری که بسیاری از خانواده‌ها با شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» و «یک یا دو فرزند کافی است» تلاش می‌کنند علت عدم فرزندآوری خود را توجیه کنند.
از سویی نباید توطئه‌های غرب را در کاهش فرزندآوری در ایران فراموش کرد، به طوری که غرب در پی روابط ناسالم میان جوانان در ایران است و آنان را از ازدواج بازمی‌دارد و در این راستا در رسانه‌های معاند بیشترین تبلیغات علیه جوانان ایران صورت می‌گیرد.
تشویق به بدحجابی، روابط ناسالم میان جوانان، ازدواج سفید، کاهش فرزندآوری و ... از جمله مواردی است که غرب و در رأس آن آمریکا و رسانه‌های ضدانقلاب دنبال می‌کنند، این موضوع از چند جهت برای غربی‌ها مهم است، نخست اینکه با حرکت جامعه به سمت پیری اقتصادی کشور نیز رو به اضمحلال می‌رود و کمبود جوان و فکرهای نو اقتصاد را به سمت پویایی هدایت نخواهد کرد.
از سویی ورود جوانان به حواشی موجب درگیری ذهن آنان شده و این قشر را از توجه به مسائل مهم‌تر و پیشرفت کشور بازمی‌دارد، بیش از یک سال و نیم است از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت می‌گذرد، اما هنوز شاهد اتفاق مثبتی در این زمینه نبوده‌ایم و نهادها و ارگان‌ها اقدامات موثری برای افزایش جمعیت انجام نداده‌اند.
استان تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست، به طوری که اکنون زنگ خطر سالمندی در این شهر به صدا درآمده است و از سال ۱۳۹۵ تا سال ۱۴۰۰ شاهد کاهش ۳۵ درصدی ولادت در این استان بوده‌ایم که اتفاق فاجعه‌آمیزی است.
رشد جمعیت در استان تهران در سال ۱۳۹۵ ۱.۱۱ بود که در سال ۱۴۰۰۱ این آمار به ۰.۴۵ کاهش یافته است، در حال حاضر با افزایش سن ازدواج در استان تهران و تأخیر در فرزندآوری مواجه هستیم و این می‌تواند برای آینده این استان بسیار خطرناک باشد.
خبرنگار شبکه خبری تهران‌نیوز در راستای بررسی چرایی و چگونگی کاهش موالید در استان تهران و راه‌های مقابله با این کاهش گفتگویی را با امان‌الله قرایی‌مقدم آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران ترتیب داده است.
نظریه منحنی لجستیک جمعیت دارای چه مفهومی است؟
قرایی‌مقدم با بیان اینکه مشکلات مربوط رشد جمعیت از زمان افلاطون مطرح بوده است، اظهار کرد: افلاطون معتقد به ثبات جمعیت بود و جمعیت را ۵ هزار و ۴۰ نفر تعریف و عنوان کرد که ازدواج و باروری باید در اختیار دولت باشد و سپس مذهبیون از یهود و مسیح و دیگر مذاهب بر افزایش جمعیت تأکید کردند.
وی با بیان اینکه عده‌ای مخالف افزایش جمعیت بودند، تصریح کرد: نظریه سومی درباره جمعیت مطرح شد و آن اینکه توماس رابرت مالتوس معروف‌ترین اقتصاددان و جمعیت‌شناس انگلیسی و رابرت رابین مقوله افزایش جمعیت را به کلی رد کردند و در تئوری خود عنوان کردند که مواد غذایی و مایحتاج زندگی باید افزایش یابد و افزایش جمعیت با تصاعد زندگی قادر نخواهد بود کفاف مایحتاج مواد غذایی را بدهد که به این تئوری مخالفان افزایش جمعیت گفته می‌شود.
این آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران عنوان کرد: نظریه چهارم متعلق به آلبرت سوبی یعنی نظریه منحنی لجستیک جمعیت است، یعنی جمعیت باید به حدی باشد که جامعه بتواند به لحاظ آموزش، بهداشت و غذا مردم خود را تأمین کند که به آن نظریه حد متناسب جمعیت نیز می‌گویند، یعنی نه جمعیت زیاد و نه جمعیت کم.
قرایی‌مقدم تأکید کرد: دو کاسترول جمعیت‌شناس آمریکای جنوبی عنوان کرد که گرسنگی موجب افزایش جمعیت می‌شود، بنابراین نظریه جمعیت حد متناسب مطرح شد و مورد قبول اکثریت کارشناسان، نظریه‌پردازان و جامعه‌شناسان قرار گرفت.
وی ادامه داد: همچنین در دهه ۱۹۷۰ یکی از جمعیت‌شناسان غربی عنوان کرد که مواد غذایی، طبیعی و آب بزرگ‌ترین مشکل بشر در آینده خواهد بود، به‌خصوص از مدیترانه تا هندوستان بحران آب ایجاد خواهد شد و همان نظریه حد متناسب را مطرح کرد.
این آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران خاطرنشان کرد: در دهه ۱۹۷۰ اوتانت، دبیرکل سازمان ملل متحد عنوان کرد که مایل نیستم مبالغه‌گر پنداشته شوم، شاید کشورهای مختلف جهان ۱۰ سال فرصت دارند با افزایش بی‌رویه جمعیت مبارزه کنند، درست رویه‌ای که رژیم پهلوی در سال ۱۳۴۸ دنبال می‌کرد و درصدد کاهش جمعیت بود.
قرایی‌مقدم تأکید کرد: نظریه حد متناسب و منحنی لجستیک اشاره می‌کند که جمعیت باید به حدی باشد که دولت مایحتاج زندگی آن را تأمین کند، در دوران رژیم پهلوی سیاست کاهش جمعیت به شدت دنبال می‌شد و رژیم از خانواده‌ها می‌خواست به یک تا دو فرزند اکتفا کنند.
برای افزایش جمعیت ابتدا باید فرهنگ‌سازی درست صورت بگیرد
وی اضافه کرد: در حال حاضر برخلاف تأکید مقام معظم رهبری که فرمودند باید جمعیت کشور افزایش پیدا کند عمل می‌شود، دلیل این کاهش جمعیت چیست؟ چون طرز تفکر در این باره بسیار ضعیف است، به‌خصوص در استان تهران شاهد کاهش جمعیت بی‌رویه هستیم.
این آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران افزود: حال چرا تفکر برخی زنان و مردان جامعه از افزایش جمعیت به کاهش آن تغییر پیدا کرده است؟ چرا شاهد بیکاری، طلاق، ناامیدی و ... در جامعه هستیم؟ چون در راستای افزایش جمعیت فرهنگ‌سازی مناسب صورت نگرفته است.
قرایی‌مقدم با بیان اینکه بیش از ۱۹ میلیون نفر در کشور و نزدیک یک‌میلیون نفر در استان تهران حاشیه‌نشین هستند، یادآور شد: در حال حاضر سیل مهاجرت از روستاها به شهرهای کوچک و بزرگ سرازیر شده است، بنابراین زن و مرد فکر می‌کنند که ممکن است با فرزندآوری در حاشیه شهرها فرزندانشان به انواع تخلفات و ناهنجاری اجتماعی روی بیاورند.
وی با تأکید بر اینکه با تفکر مثبت و سازنده می‌توان از بروز بیکاری، طلاق، روابط ناسالم میان دختر و پسر و ... جلوگیری کرد، افزود: مقام معظم رهبری بارها دغدغه خودشان را در زمینه جمعیت در ایران ابراز کرده‌اند، اما متأسفانه قوانین هم به کمک افزایش جمعیت نیامده و گویا مسئولان فراموش کرده‌اند که در خطر پیری قرار داریم.
این آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران همچنین تحصیلات را عامل مهمی برای تفکر در راستای باروری میان زن و مرد عنوان کرد و ادامه داد: تحصیلات موجب می‌شود زن و مرد در آینده به فرزندآوری نگاه منقبت داشته باشند و اینگونه از بروز فساد در جامعه جلوگیری خواهد شد.
قرایی‌مقدم افزود: در نهادها و ادارات کمتر شاهد نیروی انسانی متخصص هستیم، بیان کرد: بنابراین نیروی انسانی متخصص و جوان کم داریم که بتواند سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات اجتماعی را به منصه ظهور برساند، در نتیجه توسعه اقتصادی، اجتماعی، علمی، سیاسی، فرهنگی در جامعه صورت نمی‌گیرد.
وی با تأکید بر اینکه نیازمند تغییر ذهنیت بین زوجین برای افزایش فرزندآوری هستیم، مطرح کرد: در استان تهران نزدیک یک میلیون بیکار داریم و در حالی که جمعیت فعال جوان متولد دهه ۶۰ و اواخر ۵۰ است و ازدواج نکرده، چگونه باید به سمت ازدواج سوق داده شود یا جوانانی که ازدواج کرده‌اند، اما تمایلی به فرزندآوری ندارند، بنابراین این مورد باید آسیب‌شناسی و ریشه‌یابی شود.
زنگ خطر کاهش فرزندآوری در روستاهای استان تهران
این آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران ادامه داد: با وجود اینکه دولت برای فرزندآوری گام‌های مثبتی برداشته و در این زمینه کمک حال مردم است، اما علاوه بر طبقه ضعیف و متوسط جامعه در طبقه متمول و اشراف نیز فرزندآوری کمتر شده است!
قرایی‌مقدم تشریح کرد: باید چشم‌انداز جامعه به قدری اصلاح اساسی شود که زوجین بدون توجه به تبلیغات منفی شبکه‌های معاند و دشمنان اقدام به فرزندآوری کنند، میراث فرهنگی چگونه به آیندگان منتقل می‌شود؟ به وسیله خانواده‌ها، اقتصاد چه زمانی شکوفا می‌شود؟ با ازدواج، با تجردگرایی اقتصاد شکوفا نخواهد شد و اقتصاد به دست افراد مسن و با تفکر قدیمی خواهد افتاد.
وی، کاهش بیکاری، امیدواری به آینده، کاهش طلاق، چشم‌انداز مثبت و افزایش نشاط در جامعه را از عوامل اصلی فرزندآوری عنوان کرد و افزود: پیش از این فرزندآوری در روستاها افزایش چشمگیری داشت، اما اکنون روستاها هم به کاهش فرزندآوری روی آورده‌اند که این یک زنگ خطر برای کشور و استان تهران است.
این آسیب‌شناس و استاد دانشگاه خوارزمی تهران، خردگرایی، تفکر صحیح و با برنامه را راهکار عبور از مشکلات پیش روی کاه جمعیت عنوان کرد و گفت: متأسفانه جوان چشم‌انداز را تاریک می‌بیند، در حالی که نباید دچار مشکل کهنسالی در ژاپن شویم، در حال حاضر ژاپن با کهنسالی شدید مواجه است و باید این کشور برای ما درس عبرت شود تا جامعه به سمت پیری حرکت نکند.
قرایی‌مقدم با بیان اینکه تقویت باور دینی و اسلامی در فرزندآوری بسیار مهم و حیاتی است، گفت: دیوید رایزمن در تئوری جمعیتی خود دوران سنت‌خواهی، دوران خودمختاری و دوران دنباله‌روی را مطرح می‌کند، اما دوران سنت‌خواهی و سنت‌گرایی به پایان راه خود رسیده و از بین رفته است.
وی اضافه کرد: متأسفانه مسئولان در راستای حفظ سنت‌ها و آداب و رسوم اقدام خاصی انجام ندادند، سنت‌هایی که هرکدام برای حفظ خانواده‌ها و افزایش جمعیت کافی بود، باید در افکار خود خانه‌تکانی اساسی داشته باشیم.
گزارش از حسین بوذری
انتهای خبر/*
نظر شما