حجت‌الاسلام سید محمدحسن شفیعی در گفتگو با خبرنگار سرویس فرهنگی شبکه خبری تهران‌نیوز با تبیین سیره امام رضا علیه‌السلام و تأثیر سیره آن حضرت بر جامعه امروزی، اظهار کرد: سیره ائمه اطهار علیهم‌السلام در زمینه‌های مختلف برای شیعیان و مسلمانان درست است که می‌توانیم از این سیره در جای جای زندگی استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: وقتی سیره خانوادگی، سیاسی و علمی و دینی را مرور می‌کنیم به نکات بسیار مهمی می‌رسیم، چراکه سیره این سیره‌های بسیار معروف‌تر و پررنگ‌تر است.
این استاد حوزه و دانشگاه ابتدا درباره سیره سیاسی امام رضا علیه‌السلام عنوان کرد: در زمان مأمون در سال ۱۹۵ هجری قمری که مأمون از جنگ با امین فراغت می‌یابد و برای رسیدن به عنوان خلیفه برادرش را از میان برمی‌دارد متوجه خطر وجود شیعه می‌شود و برای سرکوب کردن حرکت انقلابی شیعیان دست به یک اقدام می‌زند.
شفیعی یادآور شد: مأمون از امام رضا علیه‌اسلام برای ولیعهدی دعوت می‌کند تا اهداف شوم خود را پیش ببرد، از جمله تطهیر چهره حکومت خودش و از بین بردن شائبه غاصب بودنش، چراکه قصد داشت امام رضا علیه‌السلام را به‌عنوان ولیعهد معرفی کند.
وی تأکید کرد: استفاده از امام رضا علیه‌السلام برای توجیه اعمال حکومتی که به زعم خودش فکر کرد که اگر امام را به ولیعهدی نصب کند، امام رضا علیه‌السلام برنامه‌های مأمون را توجیه می‌کند، از سویی امام را از مردم دور می‌کند و وقتی دور امام را محافظان بگیرند محترمانه ایشان را در حصر نگه می‌دارد.
اهداف مأمون از ولیعهدی امام رضا(ع) چه بود؟
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: در نهایت اینکه مأمون قصد داشت با ولیعهدی امام رضا علیه‌السلام به حکومت خود تقدسی ببخشد تا اهدافش را پیش ببرد، همچنین مأمون قصد داشت تقدس و مظلومیت ائمه اطهار علیهم‌السلام را کمرنگ نشان دهد، یعنی امام معصوم در جایگاه نایب خلافت ظاهر شود به زعم مأمون ممکن است کم‌کم تقدس و مردمی بودن امام رضا علیه‌السلام تحت‌الشعاع قرار بگیرد و با این شرایط مظلومیت امام هم از دیده‌ها پاک می‌شود.
شفیعی اضافه کرد: امام رضا علیهم‌السلام ابتکاری به خرج می‌دهد که ما امروز از آن الگو می‌گیریم، آن حضرت با یک نرمش قهرمانانه دیپلماسی فعال را به جای دیپلماسی التماسی و منفعل اتخاذ می‌کند، در نرمش قهرمانانه امام رضا علیه‌السلام به جای اینکه یک حرکت انقلاب در آن دوران انجام دهد، تهدید مأمون را به فرصت تبدیل می‌کند.
وی افزود: امام رضا علیه‌السلام با رد اولیه خلافت مأمون را مجبور می‌کند که حضرت را تهدید کند و امام با این حرکت به تمامی شیعیان نشان می‌دهد که حکومت مأمون مورد تأیید نیست و این گزاره‌ها را اثبات می‌کند که ولایتعهدی زوری بوده و تقدسی در آن نیست.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: بنابراین امام رضا علیه‌السلام بیشتر اهداف مأمون را با همان حرکت نخست خنثی می‌کند، اما در ادامه که فشارها و تهدیدهای مأمون را می‌بیند ولایتعهدی را با اکراه می‌پذیرد و شرایط عدم دخالت در عزل و نصب‌ها، عدم دخالت در هرگونه اتخاذ تصمیم سیاسی را مطرح می‌کند و امام در عمل از فرصت به وجود آمده بهترین بهره‌برداری را می‌کند.
شفیعی تشریح کرد: این حرکت امام برای مردم و مسئولان امروز یک درس است و آن اینکه امام در جایگاهی که قرار می‌گیرد، از یک سو با سیاست حاکمیت نامشروع مأمون را رد می‌کند و از سوی دیگر از فضای باز ایجاد شده در حقانیت امامان شیعه و در اثبات معصومیت اهل بیت علیهم‌السلام استفاده می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: صحبت‌های امام رضا علیه‌السلام در جایگاه ولایتعهدی به‌گونه‌ای بود که تا آن زمان ائمه اطهار علیهم‌السلام آن آزادی را نداشتند و شیعیان آزادی پیدا می‌کنند و به جای اینکه امام در حصر مأمون قرار بگیرد در ارتابط با مردم است و از این ارتباط دریغ نمی‌کند.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد: امام رضا علیه‌السلام در مسیر سفر از مدینه تا مرو از شهرهای بین‌راهی مانند اهواز و نیشابور عبور کرده و به نقل حدیث می‌پردازد و حتی امر به معروف و نهی از منکر را احیا می‌کند که در آن دوران ولایت و امامت اهل بیت علیهم‌السلام بود که باید تبیین می‌شد.
امام رضا(ع) مبدع و مروّج سیاست گفتگو با نخبگان ادیان بود
شفیعی در ادامه توضیح داد: امام رضا علیه‌السلام در حقیقت مبدع و مروّج سیاست گفتگو با نخبگان ادیان و معتقدین به سایر فرقه‌ها بود، در ظاهر امام رضا علیه‌السلام با صاحب‌نظران سایر ادیان مناظره داشتند، اما با سنجش شرایط نفی انکار و تکفیر بود.
وی گفت: امام رضا علیه‌السلام به جای اینکه عنوان کند که صاحبان ادیان بی‌اعتقاد هستند و خدا را قبول ندارند و برخلاف صاحب‌نظران سایر ادیان که از مناظره با سایر ادیان ابا داشتند، امام در جلسات علمی می‌کرد که باز این جلسات در راستا تخریب امام ترتیب داده شده بود.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: امام این جلسات را برای تبدیل تهدید به فرصت می‌داند تا حقانیت اهل بیت علیهم‌السلام را نشان دهند، بنابراین سیاست نرمش قهرمانانه در دوران امام رضا علیه‌السلام شکل می‌گیرد و سیاست تعامل و گفتگو و در نهایت امام در عین رفتار سیاسی و ولایتعهدی و امامت‌شان از ارزش‌های خانوادگی و اخلاقی غافل نمی‌شود.
شفیعی خاطرنشان کرد: امام رضا علیه‌السلام روایات جالب و صریحی درباره شئون خانواده دارد و به‌عنوان مثال امام رضا علیه‌السلام می‌فرماید که از نشانه‌های ایمان محبت و رأفت است و کسانی که نسبت به خانواده‌هایشان بامحبت‌ترند مومن‌ترند و من از همه شما نسبت به خانواده‌ام مهربان‌ترم.
وی متذکر شد: امام رضا علیه‌السلام در جایی تأکید می‌کنند که مرد باید کار خانه به همسرش کمک کند یا در زمینه احترام به والدین ایشان می‌فرمایند که اگر فردی عاق والدین شود رحمت خدا را نخواهند دید یا در شئون تعامل خواهر برادری امام رضا علیه‌السلام می‌فرمایند که برادر بزرگ‌تر مانند پدر بر خانواده است.
انتهای خبر/*
نظر شما