حالت تاریک
آیا مایل به نصب وب اپلیکیشن تهران نیوز | tehrannews هستید؟
از «قلعه‌حسن‌خان» تا «شهرستان قدس»
«تهران نیوز» گزارش می‌دهد؛

از «قلعه‌حسن‌خان» تا «شهرستان قدس»

در گذشته‌ای دور روستایی به‌ نام «قلعه‌حسن‌خان» وجود داشت که با گذشت زمان و تغییرات به وجود آمده به شهرستان قدس امروزی تبدیل شده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «تهران نیوز»، اکثر شهرستان‌های استان تهران روستاهایی در اطراف این استان بودند که پس از روی کار آمدن انقلاب اسلامی و تغییر تقسیمات کشوری و استانی به شهرستان‌‌ تبدیل شدند، شهرستان‌هایی که اکنون امکاناتی برابر استان‌ها داشته و به درصد زیادی از شرایط مطلوب دسترسی‌ دارند.

شهرستان قدس نیز در زمان‌های قدیم روستایی به نام «قلعه‌حسنخان» بود که بعداز تبدیل شدن به شهرستان، سیل عظیم جمعیت از روستاهای استان‌های دیگر به دلیل نزدیکی این شهرستان به پایتخت برای سکونت از دیار خود مهاجرت می‌کردند.

«قلعه‌حسنخان» روستایی متعلق به حسن‌خان میرشکار از نوادگان قاجار بود، پس می‌توان گفت که شهرستان‌ قدس قدمتی قاجاری دارد، این شهرستان اوایل انقلاب با ادقام روستای قلعه‌حسنخان که همان شهرک قدس است با روستاهای كاوسيه، سرخه‌حصار، شاه‌آباد (شهرک دانش کنونی)، زرنان بالا و پایین، پرنان و هفت‌جوی به شهرک قدس و بعد از استقرار شهرداری در سال ۱۳۶۸ به شهرستان قدس تبدیل شد. 

در سال ۱۳۳۵ همزمان با اولين سرشماری عمومی نفوس و مسكن كشور، اين روستا ۹۹۴ نفر جمعيت داشته است یعنی چیزی نزدیک به ۱۰۰۰ نفر، اما اکنون با تبدیل شدن به شهرستان، جمعیتی ۴۰۰ هزار نفری را در خود جای داده است.

لازم به ذکر است که در سال ۱۳۶۵ روستای «قلعه‌حسن‌خان» به عنوان پرجمعیت‌ترین روستای کشور آن هم با جمعیتی حدود ۶۶ هزار و ۵۵۸ نفر شناخته شده است.

شهرستانی حیاتی در غرب پایتخت

شهرستان قدس اکنون شهرستانی حیاتی در غرب استان تهران محسوب می‌شود که به دلیل نزدیکی به پایتخت از شرایط خوبی برای اسکان برخوردار است، البته همین نزدیکی به پایتخت این شهرستان را تبدیل به یکی از شهرستان‌های به شدت مهاجرپذیر کرده است که چالش‌های زیادی را با خود به همراه دارد.

نمونه‌ای از این چالش‌ها ازدحام بالای جمعیت در کوچه‌ها و خیابان‌ها، ایجاد ترافیک شدید و به دنبال آن شدت گرفتن آلودگی هوا است، مسئولان این شهرستان سال‌ها به دنبال الحاق به شهر تهران بودند تا مدیریت و نظارت بر امور این شرستان از طریق شهر تهران انجام شود، اما موفقیتی در این زمینه برایشان حاصل نشد.

فاصله شهرستان از تهران حدود ۱۲ کیلومتر است که در شرایط معمولی، مدت زمان رسیدن به آن از  میدان آزادی تهران حدود ۲۰ دقیقه خواهد بود، این فاصله با خودرو به راحتی طی می‌شود و به دلیل نبود ترافیک سنگین در این مسیر، رفت و آمد به شهرستان قدس با سهولت خوبی اتفاق می‌افتد.

شاید تبدیل یک روستا به شهرستان سال‌ها زمان ببرد اما به نظر من تنها چیزی که باعث شد روستای «قلعه‌حسنخان» به شهرستان تبدیل شود، انقلاب اسلامی و نزدیکی به پایتخت است، اصولا شهری شدن نشان از مدرنیته شدن دارد برای همین روستاهایی که در اطراف پایتخت بودند باید به شهرهایی برای سکونت تبدیل می‌شدند.

«قلعه‌حسن‌خان» یک روستای وقفی است که حسن‌خان مقدم معروف به میرشکار آن را به صورت پنج دانگ وقف بر اولاد ذکور، یک دانگ وقف به روضه‌خوانی خامس آل‌عبا و جناب ختمی مآب و سایر ائمه هدی و انبیاء (ع)  کرد.

آشنایی با خاندان مقدم و حسن‌خان میرشکار

برای آشنایی بیشتر با «قلعه‌حسنخان» نیاز است که به خاندان مقدم بیشتر بپردازیم پس در این بخش از گزارش به معرفی این خاندان خواهم پرداخت.

لازم است بدانید که خاندان مقدم یکی از خاندان‌های معروف ایرانی در دوره صفوی، افشاریه، زندیه و قاجار بود، آن‌ها از نسل رؤسای ایل مقدم بودند، شاخه‌های این خانواده در مراغه، خوشه‌مهر بناب، هشترود، تهران و منطقه چرگر در نزدیکی زنجان زندگی می‌کردند. 

خان‌های مقدم ساکن در مراغه، هشترود و زنجان از نسل آقاخان مقدم جوان‌شیر از سرداران شاه عباس دوم بودند، هرچند نسبتِ مقدم‌های تهران با سه خانواده دیگر به درستی معلوم نیست.

به گفته احمدخان ملک ساسانی، مقدم‌های مشهد از عموزادگان احمدخان مقدم (از فرماندهان جنگ‌های ایران و روسیه) بودند که در اوایل دوره قاجار زندگی می‌کردند.

شاخه ای از خان‌های مقدم به همراه بخشی از ایل مقدم مراغه در اواخر دوره زندیه یا اوایل دوره قاجاریه در منطقه چرگر در نزدیکی زنجان ساکن شدند چه نسل این شاخه از خان‌های مقدم به آقاخان مقدم می‌رسد. 

از اعضای معروف این خانواده می‌توان به محمدعلی مقدم (سفیر ایران در انگلستان) و حسن‌خان مقدم میرشکار ناصرالدین‌شاه اشاره کرد، حسن‌خان مقدم بانی قلعه حسن‌خان بوده و موقوفه‌ای بزرگ نیز در آن محدوده از خود بر جای گذاشته است.

 مصطفی‌قلی‌خان پسر حسن‌خان میرشکار و مؤسس بانک تجارت ایران و پسرانِ مصطفی قلی‌خان، نصرالله‌خان، مصطفی خان و هوشنگ‌خان مقدم بودند.

شهرستان شهیدپرور «قدس»

شهرستان قدس در زمان انقلاب و هشت سال دفاع مقدس شهدای زیادی را تقدیم به وطن کرده است، افراد ارزشمندی از این شهرستان با تفکراتی انسان‌ساز وارد جبهه نبرد حق علیه باطل شده و جان خود را فدای کشورشان کردند، در دوران جنگ تحمیلی از این شهرستان بیش از ۴۰۰ نفر شهید شده‌ و دعوت حق را لبیک گفتند.

شهید حاج قاسم اصغری از شهدای معروف این شهرستان در زمان جنگ بود که هنوز هم رشادت‌های بیشمارش زبان‌زد مردم کشور است.

مسیری که این شهرستان برای رشد خود طی کرده‌ است مسیری بسیار ارزشمند بوده، روستایی با قدمت قاجاری اکنون در بیخ گوش پایتخت نفس می‌کشد، با چالش‌هایی روبه‌رو است اما از نظر من رشد خوبی از جهت امکانات داشته و سهولت بالایی برای رسیدن به امکانات در این شهرستان وجود دارد.

مردم این شهرستان پیشرفت و رشدشان را مدیون شهداء می‌دانند و ارزش زیادی برای تاریخشان قائل هستند، زیرا تاریخ انسان‌ها است که آینده‌شان را می‌سازد.

آن‌ها اکنون با مشکلاتی در شهرستان دست و پنجه نرم می‌کنند اما از پیشرفت آن بسیار راضی هستند.

انتهای خبر/

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از

  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.

هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر می‌گذارید!