به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «تهران نیوز»، زینب حسینی کارشناس جامعه‌شناسی در یادداشتی نوشت: در تقویم رسمی ایران، روز ۲۵ ذی‌الحجه به نام «روز خانواده و تکریم بازنشستگان» نام‌گذاری شده است. این روز، یادآور اهمیت بنیان خانواده در فرهنگ اسلامی و ایرانی، و احترام و پاسداشت مقام بازنشستگان به‌عنوان ستون‌های تجربه، عقلانیت و پایداری در جامعه است. چنین مناسبت‌هایی فرصتی مغتنم‌اند تا با نگاهی دوباره به ساختار خانواده و نقش بی‌بدیل بزرگ‌ترها، به بازخوانی سبک زندگی قرآنی در خانواده ایرانی بپردازیم.

خانواده، سنگ‌بنای جامعه

خانواده در فرهنگ ایرانی - اسلامی، صرفاً یک نهاد اجتماعی کوچک نیست؛ بلکه مهم‌ترین بستر رشد شخصیت، اخلاق و باورهای انسان‌هاست. از نخستین روزهای زندگی، انسان در خانواده با عشق، همدلی، مسئولیت‌پذیری، گذشت و ایثار آشنا می‌شود. این مفاهیم، اگر در محیط خانواده عمیقاً نهادینه شوند، تأثیرات مستقیم و پایداری بر اخلاق فردی و اجتماعی خواهد داشت.

در آموزه‌های قرآنی نیز خانواده جایگاهی مقدس دارد. قرآن کریم از نهاد خانواده به‌عنوان «لباس» یاد می‌کند؛ چیزی که مایه آرامش، پوشاننده خطا و حافظ حریم انسان است:

«هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَ أَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ» (بقره/۱۸۷).

همین تعبیر زیبا، عمق پیوند روحی و اخلاقی در خانواده را به‌خوبی نمایان می‌کند.

نقش محوری بزرگ‌ترها در خانواده ایرانی

در خانواده‌های ایرانی، همواره بزرگ‌ترها به‌ویژه پدران، مادران و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها جایگاه خاصی داشته‌اند. احترام به بزرگ‌ترها، تنها یک رسم اجتماعی نیست بلکه ریشه در اعتقادات دینی دارد. قرآن کریم بارها بر نیکی به والدین، به‌ویژه در دوران پیری، تأکید می‌کند و حتی برخورد کوچک‌ترین رفتارهای ناخوشایند نسبت به آن‌ها را نیز نکوهش می‌نماید:

«فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً» (اسراء/۲۳).

بازنشستگان، نماد همین بزرگان خانواده‌اند. افرادی که سال‌ها از عمر خود را در مسیر خدمت، تلاش، سازندگی و تربیت نسل‌های بعدی صرف کرده‌اند. تکریم بازنشستگان، یعنی گرامیداشت تجربه، دانایی و استقامتی که گنجینه‌ای ارزشمند برای جامعه ماست. آنان با حفظ روحیه خدمت‌گزاری حتی پس از دوران رسمی کار، در نقش مشاور، پشتیبان عاطفی و الگوی رفتاری برای جوانان و نوجوانان ظاهر می‌شوند.